AZUL MACAUBA

- beelden in steen -

AZUL MACAUBA is de exotische benaming voor de manifestatie waarin 24 beelden hun plek krijgen in het centrum van Tiel, in de fraaie stadstuinen en in het Centrum Beeldende Kunst.
Met Azul Macauba waan je je in het zwoele Brazilië en in de roman van August Willemsen – Braziliaanse Brieven- die kleurrijke en zinnelijke verhalen schreef over zijn verblijf aan de hete kusten van dat land.
Azul Macauba is een blauwgeaderde kwartsiet, een mineraal gesteente en familie van azulbahia en azulplatino, stuk voor stuk steensoorten met een warme, tropische kleurstelling, die veel worden gebruikt zowel voor functionele doeleinden als voor kunstwerken. Voor ons organisatoren gold het materiaal van het beeld van Jiro Janagaki – dat de naamgever van deze tentoonstelling is - als een mooi voorbeeld hiervan, vooral ook omdat de natuurlijke schoonheid van de steen in zijn werk zo tastbaar en zichtbaar aanwezig is.

Deze tentoonstelling gaat over beelden, uitgehouwen in allerlei soorten natuursteen. Beelden in vele soorten en maten maar die verbonden worden in hun liefde voor het materiaal. Het materiaal, de natuursteen, zorgt voor de eenheid in deze verscheidenheid.

Deze vorm van beeldhouwen kent een lange traditie, verder nog in de tijd terug dan van de door onze cultuur zo bewierookte Griekse of Romeinse voorbeelden. Dat heeft natuurlijk met het gegeven te maken dat destijds dit materiaal- net als hout- betrekkelijk goed voorhanden was en toch ook zeer gericht werd aangewend voor bouwwerken van vooral godsdienstige aard en de hieraan verbonden detailleringen en versierende beeldhouwkunst. Nu zovele jaren later, zijn niet alleen dit gebruik en deze functie goeddeels weggevallen maar is er ook in de kunstwereld nog maar een beperkte groep kunstenaars die zich enkel en alleen richt op dit intensieve en ambachtelijk metier.

Het mooie van deze tentoonstelling is dat ze ook laat zien waar voor de deelnemende kunstenaars het grote gemak en de ervaring ligt en waar, als deze ervaring nog aan oppervlakte ligt, het materiaal tegenwicht gaat bieden aan het achterliggende complexe concept of idee.
Werken in natuursteen betekent vele manuren maken, met een vooropgesteld plan werken, inzicht bezitten in de kwaliteit en kwetsbaarheid van de steen, behept zijn met een sterk ontwikkeld gevoel voor driedimensionale verhoudingen en volumes en vooral ook avontuur. De behandeling van het materiaal en de zoektocht naar de gelaagdheid in het gesteente bepalen in belangrijke mate de kwaliteit van het beeld.

In de zomer van 2006 nam Gerard Van Luijn – eigenaar van Van Luijn Natuursteenbedrijf- samen met de zoons Joost en Michiel het initiatief om het 100 jarige bestaan van het familiebedrijf op een eigenzinnige manier te vieren.
Hij nodigde 24 kunstenaars, behorende tot zijn klantenkring, uit om in een soort artist-in-residence tijdens de zomervakantie van het bedrijf een beeld te maken. Het bedrijf Van Luijn functioneerde als atelier. Het materiaal en de deskundige ondersteuning stonden ter beschikking van de kunstenaars.
Dit initiatief is zonder meer uniek, in zijn durf en vanzelfsprekendheid, in zijn onbaatzuchtigheid en in het vertrouwen dat het bedrijf hiermee uitspreekt richting “zijn” kunstenaars.

Er zijn in deze relatief korte tijd beelden ontstaan die een grote verscheidenheid aan vakmanschap laten zien, beelden die passen bij de traditionele beeldhouwkunst van figuratie en abstractie maar ook beelden die juist weer de grens opzoeken van wat het materiaal toelaat.
De tentoonstelling die in september 2006 te zien was in de binnenplaats van het bedrijf trok veel geïnteresseerden. En toen al sluimerde het idee om deze unieke collectie ook aan het brede publiek te tonen.
Wij, de initiatiefnemers, hebben bij de realisatie van AZUL MACAUBA ook een directe verbinding willen leggen met de fraaie binnenstadstuinen in het centrum van de stad Tiel. De Ambtmanstuin is een erkend rijksmonument. De aangrenzende tuin, achter pand Hogeboom, is voor veel mensen onbekend. Geheel verscholen achter het monumentale Burgerweeshuis ligt wederom een juweel van een tuin, fantastisch onderhouden door de familie van Kessel. Ook het groen voor de St. Maartenskerk is het ideale decor voor de monumentale werken.
Azul Macauba laat een staalkaart zien van eigentijdse beeldhouwkunst in natuursteen, dicht bij elkaar geplaatst in de tuinen, waardoor een even uniek als breed geschakeerd overzicht ontstaat.

Erik Luermans

Deelnemende kunstenaars: Jelle Andriesse, Ad Arma, Riesjard Bus, Liesbeth Crooijmans, Ard de Graaf, Eef de Graaf, Truus Hackebuijs, Jan van IJzendoorn, Jiro Inagaki, Coen Kaayk, Guusje Kaayk, Ton Kalle, Barbara van Loon, Peter van Midden, Anita Nunèz de Larras, Saskia Pfaeltzer, Cornelius Rogge, Lydia Schouten, Stef Stokhof de Jong, Jerome Symons, Hans Versteeg, Anja Vosdingh, Carla Wiersma, Sabine Zwikker

Organisatie: Coen Kaayk, Guusje Kaayk, Jan van IJzendoorn, Erik Luermans